Kung Fu
Μέθοδοι Λακτισμάτων
ΜΕΘΟΔΟΙ ΚΛΩΤΣΙΩΝ ΚΑΤΑ WONG SHUNG LEUNG
Υπάρχουν πολλές διαφορετικές απόψεις όσον αφορά τον τρόπο που θα πρέπει να εκτελείται μία κλωτσιά στο στυλ του Wing Chun. Εδώ παραθέτεται η εξήγηση που δίνει ο Master Wong Shun Leung.
Γωνία επίθεσης
Σε κάποια στυλ του Wing Chun, η κλωτσιά πραγματοποιείται όπως στο σχέδιο 1. Το πόδι σηκώνεται και κλωτσά εμπρός σχεδόν, αν όχι παράλληλα με το έδαφος( Από το “A” στο κέντρο κι έπειτα από το κέντρο στο “B”). Αυτή η μέθοδος δεν είναι άμεση καθώς η πορεία του ποδιού δεν πάει απευθείας στο στόχο αλλά πρώτα ανεβαίνει και μετά κατευθύνεται μπροστά. Αυτή η μέθοδος δημιουργεί κι ένα επιπλέον πρόβλημα στη σταθερότητα της κλωτσιάς. Σύμφωνα με τον Τρίτο Νόμο περί Κίνησης του Νεύτωνα, «για κάθε δράση μιας δύναμης, υπάρχει μία ίση και αντίθετη δύναμη αντίδρασης» (δράση - αντίδραση), γνωστή αλλιώς και ως ανάκρουση. Όταν εκτελείται το οποιοδήποτε χτύπημα, είτε αυτό είναι με το πόδι είτε είναι με το χέρι, είναι σημαντικό να αντιλαμβανόμαστε προς ποια κατεύθυνση κινείται η ίση και αντίθετη δύναμη. Μας δίνει μεγαλύτερη ή μικρότερη σταθερότητα; Με τη γροθιά του Wing Chun να σηκώνεται καθώς κινείται προς τα εμπρός, δημιουργεί μια ίση και αντίθετη δύναμη η οποία οδηγείται προς τα κάτω και ριζώνει τη στάση μας περισσότερο στο έδαφος. Αρκετά στυλ Kung Fu χρησιμοποιούν αυτή τη μέθοδο δομής όπως τα Tai Chi, Southern Dragon, Five Animal Style για να ονομάσουμε κάποια. Στο Five Animal Style το την αποκαλούν η δύναμη γείωσης. Ωστόσο, η εκτέλεση μιας εκ των κλωτσιών του Wing Chun όπως απεικονίζεται στη μέθοδο του σχεδίου 1, δημιουργεί μία ίση και αντίθετη δύναμη η οποία οδηγείται πίσω και πάνω προς την κατεύθυνση του “C”, αποδίδοντας μ’ αυτό τον τρόπο στον εκτελεστή μια δύναμη που θα τον έκανε να κινηθεί προς τα πίσω από το στόχο. Αποτέλεσμα αυτού είναι ο εκτελεστής της κλωτσιάς να γίνει ασταθής στη στάση του και μέρος της δύναμης που επιθυμούσε να εφαρμόσει στην κλωτσιά να απορροφηθεί από την ανάκρουση καθώς ωθείται μακριά από το στόχο.
Στο σχέδιο 2 η κλωτσιά εκτελείται με το πόδι να διατηρείται στο ίδιο μήκος (r1, r2, r3 στο σχέδιο 2) – το γόνατο δε λυγίζει καθόλου. Αυτή η μέθοδος υπάρχει επίσης σε κάποια στυλ Wing Chun. Αν και δημιουργεί μια πιο σταθερή στάση, καθώς η ίση και αντίθετη δύναμη οδηγείται σε μεγαλύτερο βαθμό στο έδαφος απ’ ότι στη μέθοδο του σχεδίου 1, το χτύπημα καθεαυτό δε διαπερνά το στόχο με την ισχύ που θα μπορούσε διότι η κατεύθυνση της κλωτσιάς κατά την πρόσκρουση έχει περισσότερο ανοδική φορά κι ως εκ τούτου το αποτέλεσμα είναι να «χαϊδεύει» το στόχο.
Στο σχέδιο 3 απεικονίζεται η μέθοδος που χρησιμοποιείται στο Wing Chun Wong Shun Leung Lineage. Το πόδι κινείται σε ευθεία γραμμή από το έδαφος στο στόχο. Η πορεία του ποδιού ακολουθεί αυτό που σε όρους τριγωνομετρίας ονομάζεται ως «χορδή» ενός κύκλου. Ενώ η εφαπτομένη είναι μια ευθεία γραμμή που ακουμπάει στην περίμετρο ενός κύκλου μία φορά, η χορδή ενός κύκλου είναι μια γραμμή που κόβει τον κύκλο σε δύο σημεία. Η διαφορά συνεπώς ανάμεσα στο σχέδιο 2 και στο σχέδιο 3 είναι πως το πόδι που κλωτσάει, όντας η ακτίνα του κύκλου, πρέπει να λυγίσει στο σχέδιο 3 ώστε η ακτίνα να μειωθεί κι έπειτα να επιμηκυνθεί ξανά ενώ πλησιάζει στην πρόσκρουση με το στόχο (r1, r2, r3 στο σχέδιο 3).
Ο Wong Shun Leung πάντα επιδείκνυε τις διαφορετικές αυτές μεθόδους σε κάθε του σεμινάριο που είχε να κάνει με το να εξηγεί τις μεθόδους κλωτσιάς του Wing Chun. Κλωτσούσε έναν τοίχο με τη μέθοδο του σχεδίου 1, πράγμα που τον απομάκρυνε από τον τοίχο. Έπειτα κλωτσούσε με τη μέθοδο του σχεδίου 3 χτυπώντας πολύ δυνατά τον τοίχο, η στάση του όμως φαινόταν πως παρέμενε σταθερή και δυνατή κατά την πρόσκρουση.
Τοποθέτηση πελμάτων
Είναι επίσης απαραίτητο να μελετηθεί η γωνία του ποδιού και του πέλματος καθώς κινείται και κλωτσάει από τη θέση του στο έδαφος απευθείας στο στόχο.
Το σχέδιο Α δείχνει τη στάση στη θέση που παίρνει για να κινηθεί εμπρός και κοιτάει τη γωνία του πέλματος που θα κλωτσήσει από αυτή τη θέση. Το σώμα κοιτάει μπροστά ενώ τα πέλματα είναι γυρισμένα ελαφρώς προς τα μέσα και παράλληλα μεταξύ τους.
Πολλοί άνθρωποι όταν κλωτσάνε, ιδίως αν νιώθουν πως βρίσκονται πολύ κοντά στο στόχο, έχουν την τάση να στρέφουν πολύ νωρίς το πέλμα στη θέση που πρέπει να βρίσκεται όταν έρθει σε επαφή με το στόχο. Για την ακρίβεια το κάνουν στην αρχή της κλωτσιάς όπως στο σχέδιο Β2. Αυτό αυτόματα αφήνει ακάλυπτη τη βουβωνική χώρα και την καθιστά ευάλωτη σε οποιαδήποτε εισερχόμενη δύναμη όπως είναι μια κλωτσιά από τον αντίπαλο.
Το σχέδιο Β1 δείχνει τη σωστή μέθοδο. Όπως στις γροθιές όπου ο αγκώνας καλύπτει το κέντρο, έτσι και στις κλωτσιές το πέλμα και το γόνατο καλύπτουν πρώτα το κέντρο καθώς κινούνται εμπρός προς το στόχο.
Τοποθέτηση γονάτων
Αυτό που είναι πολύ σημαντικό καθώς κλωτσάμε, είναι η στάση. Αν κλωτσήσουμε χωρίς οι γοφοί να έχουν κατεύθυνση προς τα επάνω και εμπρός (facing) όπως είναι η σωστή στάση στο Wing Chun, αλλά αντίθετα οδηγούν οι ώμοι αντί για τους γοφούς, θα διαπιστώσουμε πως γείρουμε ελαφρά μπροστά όπως στο σχέδιο Α1. Από μια τέτοια στάση το γόνατο είναι αυτό που υψώνεται και οδηγεί πρώτο, καθιστώντας την κνήμη πιο ευάλωτη στο να ανακόψει την οποιαδήποτε εισερχόμενη κλωτσιά όπως φαίνεται στο σχέδιο Α2.
Με τη στάση στη σωστή θέση, να έχουν δηλαδή οι γοφοί κατεύθυνση προς τα επάνω και εμπρός όπως στο σχέδιο Β2, το πέλμα είναι αυτό που οδηγεί και που μπορεί να σταματήσει οποιαδήποτε εισερχόμενη κλωτσιά, πάλι όπως στο σχέδιο Β2.
Στο kick boxing, μπλοκάρουν με τις κνήμες και για να το πετύχουν περνούν πολύ χρόνο στο να κάνουν τις κνήμες να συνηθίσουν να αντέχουν τις κλωτσιές που μπλοκάρουν. Στο δρόμο, όπου θα μπορούσε κάποιος να φοράει μπότες, οι κνήμες θα δέχονταν μεγάλη τιμωρία αν εμπόδιζαν την κλωτσιά κάποιου που θα φορούσε βαριές μπότες! Η μέθοδος του Wing Chun για να εμποδιστεί μια εισερχόμενη κλωτσιά με το πέλμα να οδηγεί είναι ασφαλέστερη και παρακάμπτει την ανάγκη φορμαρίσματος των κνημών.
Το σχέδιο C δείχνει την τελική θέση της κλωτσιάς. Όταν εκτελείται η κλωτσιά, είναι σα να κινούμαστε μπροστά στη στάση μας προσθέτοντας όμως μια κλωτσιά σ’ αυτή την ενέργεια. Η κίνηση εμπρός καθοδηγείται από το πίσω πόδι. Οι γοφοί και η μέση ρίχνονται μπροστά κι έτσι προσθέτουν ισχύ στην κλωτσιά.
Θέσεις των πελμάτων
Τα σχέδια 1 και 2 δείχνουν την κλωτσιά από δύο δημοφιλείς θέσεις της στάσης, τη στάση σε στασιμότητα και κατά την κίνηση. Και τα δύο σχέδια είναι βασισμένη στην υπόθεση ότι ο στόχος είναι μέσα στην εμβέλεια ή πλησιάζει με κλωτσιά όποτε και δεν είναι απαραίτητο να προηγηθεί βήμα για να γεφυρωθεί η απόσταση. Το σχέδιο 1 δείχνει δύο εναλλακτικές του πώς να στεκόμαστε στάσιμοι με τα πέλματα τοποθετημένα ως R1 και L1 όπου το R1 κοιτάει προς το στόχο και είναι το πόδι που θα κλωτσήσει ή ως R2 και L2 όπου το L2 κοιτάει προς το στόχο και είναι αντίστοιχα το πόδι που θα κλωτσήσει. (Σε όλα αυτά τα διαγράμματα το R αντιπροσωπεύει το δεξί πόδι και το L το αριστερό.) Στο σχέδιο 1 το R1 είναι το πόδι που κλωτσάει και καθοδηγείται από το L1 το οποίο ωθεί προς τα εμπρός για να παράγει τη δύναμη κι ως εκ τούτου αναιρεί την ανάγκη μετατόπισης του σωματικού βάρους στο L1 πριν την κλωτσιά καθώς η προς τα εμπρός δύναμη αντισταθμίζει την προσπάθεια της βαρύτητας να διαταράξει τη στάση προς την πλευρά από την οποία το πόδι σηκώθηκε από το έδαφος. Αυτό σημαίνει πως αν ο επιτιθέμενος στέκεται αρχικά εκτός της εμβέλειας της κλωτσιάς, πρέπει να κάνει δύο κινήσεις. (1. Να κάνει βήμα μπροστά για να γεφυρώσει το κενό και 2. Στη συνέχεια να κλωτσήσει.) Καθώς ωθούμαστε εμπρός με το L1, χρειαζόμαστε μόνο μία κίνηση για να κλωτσήσουμε οπότε και μπορούμε να σταματήσουμε το βήμα του επιτιθέμενου αντί για την κλωτσιά του. Αν μετατοπίσουμε το βάρος μας πριν κλωτσήσουμε, δημιουργούμε επίσης την ανάγκη για δύο κινήσεις και κατά συνέπεια θα κλωτσήσουμε την κλωτσιά του επιτιθέμενου αντί για το βήμα του. Φυσικά, αν ο επιτιθέμενος είναι εντός εμβέλειας, τότε η ώθηση εμπρός με το L1 για να κλωτσήσουμε με το R1 είναι ο πιο γρήγορος τρόπος καθώς η μετατόπιση του βάρους ενημερώνει τον αντίπαλο για το τι πρόκειται να κάνουμε εφόσον είναι σε θέση να δει τους ώμους μας να κινούνται λίγο πλάγια. Όταν ολοκληρωθεί η κλωτσιά και το πέλμα επιστρέψει στο έδαφος το L1 πρέπει να πάει στο L3 για να επανέλθει η σταθερότητα της στάσης.
Στο σχέδιο 2 η γενική ιδέα είναι η ίδια, βρισκόμαστε ωστόσο ήδη σε μια στάση από την οποία κινούμαστε προς τα εμπρός και κλωτσάμε με το R1 δίνοντας ώθηση με τοL1. Και πάλι, όταν το R1 φτάσει το R2 και τοποθετείται στο έδαφος, το L1 πάει στοL2 για να επανέλθει η στάση.
Στο σχέδιο 3 απεικονίζεται η περίπτωση κατά την οποία επιτιθέμεθα από απόσταση άνω του ενός βήματος μακριά από τον αντίπαλο. Εννοείται πως αν πάμε μπροστά σε ευθεία γραμμή και κλωτσήσουμε, θα συγκρουστούμε με τη δύναμη του αντιπάλου που έρχεται προς εμάς. Έτσι πρέπει να βρούμε μια ξεκάθαρη γραμμή στη γωνία που δημιουργήσαμε με τη χρήση εικονικών κινήσεων των ποδιών. Αξίζει να σημειωθεί εδώ πως υπάρχει η αντίληψη ο εκτελεστής της κλωτσιάς θα πρέπει να επιτίθεται απ ευθείας στο κέντρο του αντιπάλου του από απόσταση μεγαλύτερη από αυτή του ενός βήματος, με λίγα λόγια ο εκτελεστής θα έπρεπε να "απλώνεται" για να χτυπήσει. Αυτό δίνει την ψευδαίσθηση πως το χτύπημα μας θα είναι πολύ πιο δυνατό όταν θα χτυπήσει τον στόχο (μιας και το πόδι μας έχει μεγαλύτερη απόσταση να διανύσει άρα και θα αποκτήσει μεγαλύτερη επιτάχυνση). Αυτό το "τέντωμα" όμως καθιστά τη στάση του εκτελεστή της κλωτσιάς αρκετά ασταθή με ακριβώς αντίθετα αποτελέσματα. Η δύναμη της κλωτσιάς δηλαδή μειώνεται αντί να αυξάνεται.
Γωνίες επίθεσης
Αν, φυσικά, επιτεθούμε όπως περιγράψαμε στην προηγούμενη παράγραφο, ο αντίπαλος δεν πρόκειται πάντα να στέκεται και να μας αφήνει να τον κλωτσάμε! Εδώ φαίνεται η απεικόνιση ενός σεναρίου και του πώς θα μπορούσαμε να το αντιμετωπίσουμε χρησιμοποιώντας τις εικονικές κινήσεις ποδιών του Wing Chun. Αν επιχειρήσουμε να μπούμε σε εμβέλεια κλωτσιάς με τη χρήση μιας γωνίας σαν αυτή που περιγράψαμε παραπάνω κι επομένως να κινηθούμε από το 1 στο 2 της απεικόνισης «Γωνίες Επίθεσης», ο αντίπαλος μπορεί να κινηθεί ή να κλωτσήσει από το Α στο Β ώστε να μας εμποδίσει. Καθώς το κάνει αυτό, εμείς αμέσως αλλάζουμε την πορεία μας από το 2 στο 3 και κινούμαστε ξανά προς τα μέσα ξεκινώντας από το πίσω πόδι με κατεύθυνση από το 3 στο 4, επιτιθέμενοι ίσως με τα χέρια καθώς έχουμε κλείσει την απαιτούμενη απόσταση για κλωτσιά.
Φυσικά, υπάρχουν πολύ περισσότερα σενάρια για κλωτσιές από διαφορετικές γωνίες και θέσεις. Ο γενικός κανόνας υπαγορεύει πως οι κινήσεις των ποδιών θα πρέπει να αντιμετωπίζονται όπως ακριβώς και οι κινήσεις των χεριών. Όπως με τις γροθιές για παράδειγμα, έτσι και τα πόδια θα χτυπήσουν από εκεί που βρίσκονται, ευθεία στο στόχο. Ένας άλλος τρόπος εισόδου είναι να επιτεθούμε ευθεία προς το κέντρο μέχρι να έρθουμε σε επαφή με τον αντίπαλο και μετά να ασχοληθούμε με την αλλαγή γωνίας επίθεσης ανάλογα με την κατεύθυνση που θα νιώσουμε να έχουν οι δυνάμεις του αντιπάλου. Όπως και με όλα τα άλλα στο Wing Chun πρέπει να επιλέξουμε τη μέθοδο που λειτουργεί καλύτερα για μας και να αναπτύξουμε αυτήν για την μεγαλύτερη αποτελεσματικότητά μας.